نشانه‌های خرابی پیستون و شاتون ماشین چیست؟

در تمامی وسایل نقلیه قطعه‌های تفاوت با وظایف مخصوصی وجود دارد. وظایف برخی از این قطعه‌ها نسبت به برخی دیگر بیشتر و پر رنگ‌تر است. پیستون و شاتون ماشین از جمله قطعات مهم و کاربردی در خودرو به حساب می‌آید. در واقع شاتون ماشین نقش بسیار مهمی در حرکت دورانی داشته و همچنین در پیستون یک قطعه استوانه‌ای مانند وجود دارد که به شاتون متصل شده و نوعی حرکت رفت و برگشتی در سیلندر دارد. در این مقاله قصد داریم شما را با مهمترین نشانه‌های خرابی پیستون و شاتون ماشین آشنا کنیم.

شاتون ماشین چیست؟

شاتون قطعه‌ای است که وظیفه دارد میان میل لنگ و پیستون ارتباط ایجاد کند. بخش کوچک شاتون به پیستون و بخش بزرگ آن به میل لنگ متصل شده است. در واقع شاتون ماشین وظیفه دارد تا حرکت خطی پیستون را به حرکت چرخشی میل لنگ تبدیل نماید.
همچنین شاتون این امکان را برای پیستون فراهم کرده که بتواند به بالا و پایین حرکت نماید تا از این طریق گشتاور چرخشی درون موتور اتومبیل به وجود آید. به دلیل آنکه ضربه‌های پیستون به شاتون ماشین ارسال می‌گردد، این قطعه می‌بایست در مقابل انواع ضربه‌ها از استحکام لازم برخوردار باشد. از این رو برای ساخت آن از فولاد استفاده می‌شود.
در صورتی که شاتون ماشین از استحکام کافی برخوردار نباشد، با گذشت زمان شکل اولیه خود را از دست داده که این بسیار خطرناک و آسیب زننده خواهد بود. لازم به ذکر است که با آتش گرفتن سوخت درون سیلندرها، پیستون به شکل رفت و برگشت حرکت کرده که باعث می‌شود این حرکت از شاتون به میل لنگ ارسال شود. همچنین میل لنگ تمامی حرکت‌های رفت و برگشتی را به حرکت دورانی تبدیل خواهد کرد.

جنس شاتون ماشین از چیست؟

توجه داشته باشید که شاتون باید مقاومت و استحکام کافی را داشته باشد و همچنین وزن آن سبک باشد. از این رو شاتون اغلب از جنس فولاد ساخته می‌شود تا از مقاومت کافی در برابر حرارتی که در موتور خودرو ایجاد می‌شود و همچنین ضربه‌های ناشی از انواع حرکت‌های بین کار برخوردار باشد. در اصل ضربه‌هایی که بر اثر احتراق و ارسال نیروی آن به میل لنگ ایجاد می‌شوند، از اصلی‌ترین دلایل شکسته شدن شاتون محسوب می‌شوند.
از این رو شاتون می‌بایست از استحکام کافی به منظور مقاومت در مقابل انواع ضربات برخوردار باشد و در همزمان حرارت زیادی که در فضای سیلندر وجود دارد را نیز تحمل نماید. لازم به ذکر است بدانید که شاتون می‌بایست به شکلی باشد که علاوه برعدم شکستن و ترک برداشتن، زیر فشار زیاد پیستون خمیده نشود و شکل اولیه خود را حفظ کند.
برخی مواقع شاتون از جنس آلومینیوم ساخته می‌شوند، البته شاتون‌های فولادی به مدل‌های جدید برتری دارند. خوب است بدانید که شاتون با استفاده از روش ریخته‌گری فورجینگ تولید شده تا میزان استحکام و مقاومت آن به صورت قابل توجهی افزایش یابد.

انواعشاتون‌ها از جهت شیوه‌های روغن کاری

مهمترین وظیفه بدنه شاتون، ارسال روغن به یاتاقان‌های شاتون است. به صورت کلی می‌توان گفت که وظیفه بدنه شاتون با در نظر گرفتن نوع طراحی شاتون به دو شیوه متفاوت صورت می‌گیرد که این دو روش عبارت‌اند از:

• روغن کاری با استفاده از مجرایی که به صورت کامل و سراسری در شاتون تعبیه شده است.

  در واقع یک مسیر جهت روغن در تمام سازه شاتون قرار گرفته است و این قطعه شاتون را از حفره‌های یاتاقان بزرگ دریافت کرده و سپس به یاتاقان‌های کوچک و بوش گژن پین ارسال می‌کند.

• روغن کاری توسط حفره‌ای که در کناره شاتون تعبیه شده است.

  به این صورت که روغن توسط حفره میل لنگ و شاتون به مجرای روغن شاتون وارد می‌شود و پس از این از حفره‌های روغن کاری آن بر روی سطح سیلندر پخش خواهد شد. همچنین روغن بر روی دیواره سیلندر با کمک رینگ‌های روغن پیستون به سوراخ گژن پین و انگشتی و بوش آن می‌رسد و در نهایت روغن کاری مورد نیاز برای کارکرد آسان و سریع‌تر این قطعه ها، انجام خواهد شد.

مهمترین نشانه‌های خرابی شاتون چیست؟

خرابی شاتون با نشانه‌هایی همراه است که مهمترین آن‌ها عبارت است از:

• روغن ریزی

  همانطور که می‌دانید، نشت انواع مایعات از اتومبیل علت‌های مختلفی دارد و معمولا بیانگر وجود یک مشکل در خودرو است. روغن ریزی از جمله علت‌های خرابی شاتون ماشین به شمار می‌رود.

• شنیدن صداهای غیر عادی از موتور

  موتور خودرو در شرایط طبیعی، یک صدای معمولی داشته و انواع صداهای آزار دهنده و غیر طبیعی از خود نشان نمی‌دهد. در صورتی که صداهای غیرطبیعی از موتور خودرو شنیده شد، دلایل متعددی دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به خراب بودن شاتون‌ها اشاره کرد. علاوه بر این در صورتی که در دور بالای موتور، صداهای غیرعادی زیاد شد، به احتمال زیاد نشانه معیوب بودن شاتون است.

• شنیدن صدای تق تق

  در صورت‌عدم وجود روغن موتور، تمامی قطعه‌های موتور خودرو در مدت زمان کوتاهی، دچار اصطکاک شده و نابود خواهند شد. از این رو روغن موتور را از جمله واجبات خودرو محسوب می‌شود که باید مورد توجه قرار بگیرد. بنابراین شاتون ماشین از جمله قطعاتی محسوب می‌شود که در صورت‌عدم روغن کاری، به دلیل اصطکاک با دیگر قطعه‌ها دچار ساییدگی و فرسایش شده و در نهایت از تماس آن صدایی شبیه به تق تق شنیده خواهد شد.

• جدا شدن و خارج شدن قطعات موتور

  در صورتی که در زمان حرکت احساس کردید که یک قطعه فلزی از اتومبیل جدا شد، حتما باید در اسرع وقت نسبت به بررسی شاتون ماشین اقدام کنید. توجه داشته باشید که پرتاب شدن قطعه‌های فلز موتور به بیرون خیلی کم رخ می‌دهد.

دلایل خراب شدن شاتون چیست؟

شایع‌ترین علت‌های خرابی شاتون عبارت است از:

• وارد شدن ضربات شدید پیستون‌عدم روغن کاری
• استفاده از دنده معکوس با سرعت زیاد
• کیفیت و مرغوبیت کم‌عدم نصب و تنظیم صحیح شاتون
• وارد شدن انواع ضربه‌های شدید به اتومبیل بر اثر تصادف

پیستون اتومبیل چیست؟

پیستون از جمله قطعاتی محسوب می‌شود که با شاتون در ارتباط است. پیستون یک قطعه استوانه‌ای ماند بوده که بعد از سوختن سوخت به سمت بالا و پایین حرکت می‌کند. زمانی که پیستون به سمت بالا حرکت می‌کند، سوخت جمع شده و بعد از منفجر شدن به سمت پایین حرکت خواهد کرد.
لازم به ذکر است که دمای پیستون در زمان حرکت افزایش یافته و بسیار داغ می‌شود. طراحی و نوع ساختار پیستون طوری است که دچار انبساط شده و شکل اولیه آن کمی دچار تغییر و تحول می‌شود. همچنین حرکت پیستون به میل لنگ ارسال و به حرکت دایره‌ای مانند تبدیل می‌گردد. در صورتی که اصطکاک میان سیلندر و پیستون افزایش یابد، پیستون نمی‌تواند حرکت مناسبی داشته باشد که در نهایت این امر صدمات و آسیب‌های فراوانی به همراه دارد.

علل  پیستون ماشین

همانطور که می‌دانید خراب شدن هر قطعه در خودرو دلایلی به همراه دارد که اصلی‌ترین دلایل خراب شدن پیستون اتومبیل عبارت است از:

• خراب شدن رینگ‌ها
• کیفیت پایین پیستون‌ها
• ایجاد ترک و شکستگی بر روی پیستون
• ذوب شدن

علائم خراب شدن رینگ و پیستون خودرو

پیستون‌ها اغلب از جنس چدن یا آلومینیوم ساخته شده اند. در واقع پیستون‌های چدنی نسبت به پیستون‌های آلومینیومی از مقاومت و وزن بیشتری برخوردار هستند. پیستون‌های چدنی اغلب در موتورهای دیزلی کاربرد دارند.در اتومبیل‌های سواری و سبک اغلب پیستون آلومینیومی مورد استفاده قرار می‌گیرد. از مزیت‌های پیستون آلومینیومی می‌توان به وزن سبک و قدرت انتقال حرارت بسیار زیاد اشاره کرد. این نمونه از پیستون‌ها به دو شیوه ریخته‌گری و آهنگری ساخته می‌شوند.
رایج‌ترین نشانه‌های خراب شدن رینگ پیستون عبارت است از:

• کاهش قدرت و توان موتور
• شنیدن صداهای غیر عادی در موتور
• خارج شدن دود آبی رنگ از اگزوز و روغن سوزی شدید