در تمامی خودروها، وسیله‌ای به نام تسمه دینام وجود دارد که موظف است قدرت مورد نیاز را از موتور دریافت کرده و به سایر قسمت‌های اتومبیل اعم از سیستم تهویه، دینام، واتر پمپ که در سیستم خنک کننده پیشرانه قرار دارد، فرمان و… هدایت کند. تسمه دینام به مرور زمان و با کارکرد طولانی خودرو دچار پارگی و خرابی می‌شود. پاره شدن تسمه دینام با نشانه‌های همراه است که در این مقاله قصد داریم مهمترین نشانه‌های پاره شدن تسمه دینام را بیان کنیم.
تسمه دینام چیست؟
تسمه دینام به قسمتی گفته می‌شود که نیروی لازم را از موتور خودرو دریافت و به سایر بخش‌ها منتقل می‌کند. در بسیاری از مواقع رانندگان به پاره شده تسمه دینام مواجه می‌شوند که در صورت پاره شدن تسمه دینام، فعالیت موتور و اتومبیل به طور کامل و ناگهانی متوقف می‌شود.
تسمه دینام در انواع سایز و فایل‌بندی‌ها متناسب با نوع و مدل اتومبیل طراحی و تولید شده است که رانندگان به آسانی می‌توانند با در نظر گرفتن مدل اتومبیل خود و مراجعه به دفترچه راهنما، یک تسمه دینام مناسب را تهیه نمایند. البته بد نیست بدانید که تسمه دینام با اسم‌های دیگری مانند تسمه کولر یا تسمه هیدرولیک نیز معروف است.
در واقع تسمه دینام به مجموعه‌ای از یک تسمه، هرزگرد و تسمه سفت کن گفته می‌شود که اکثر سیستم‌ها اعم از سیستم هیدرولیک فرمان، سیستم تهویه مطبوع، آلترناتور یا دینام و… برای عملکرد مناسب و بهتر نیازمند آن هستند؛ زیرا نیروی مورد نیاز جهت کارکردن را از این تسمه دریافت می‌کنند.
لازم به ذکر است که در بعضی از اتومبیل ها، واتر پمپ وابسته به سیستم خنک کننده‌ی پیشرانه قدرت مورد نیاز خود را از این نوع تسمه تامین می‌کند. از این رو می‌توان گفت که تسمه دینام از مهمترین و اصلی‌ترین قسمت‌های اتومبیل به شمار می‌رود. هنگامی که پیشرانه روشن می‌شود، تسمه دینام با کمک میل لنگ دچار چرخش شده و در نهایت این چرخش را با دیگر بخش‌های مورد نیاز منتقل می‌کند. در صورت پاره شدن تسمه دینام یا هر آسیب دیگری که به این تسمه وارد شود، به احتمال زیاد موتور اتومبیل نتواند به فعالیت خود ادامه دهد.
با توجه به تحقیقات و بررسی‌های انجام شده توسط کارشناسان خودرو، یک قاعده کلی مطرح شده که با توجه به این قاعده، می‌توان گفت که تسمه دینام به صورت معمول تقریبا تا ۱۲۰ هزار کیلومتر را بدون هیچ مشکلی فعالیت می‌کند. البته جهت آگاهی از بهترین و دقیق‌ترین زمان تعویض تسمه دینام حتما دفترچه راهنما اتومبیل خود را مطالعه نمایید.
توجه داشته باشید که تسمه دینام به مرور زمان به دلایل گوناگون اعم از تحت فشار بودن و قرارگیری در برابر حرارت بالا، عملکرد خود را از دست داده و بسیار سریع دچار پارگی می‌شود. در صورتی که رانندگان عزیز متوجه وجود مشکل در تسمه دینام اتومبیل خود شدند، حتما نشانه‌های زیر را در اتومبیل خود بیابید.
مهمترین نشانه‌های پاره شدن تسمه دینام چیست؟
همانطور که گفتیم، پاره شدن تسمه دینام با نشانه‌هایی همراه است که مهمترین آن‌ها عبارت است از:
-
شنیدن صدای جیر جیر از قسمت جلویی اتومبیل
در صورتی که صدایی شبیه به جیر جیر از جلوی اتومبیل شنیده شود، بدانید که به معنای عوض کردن تسمه دینام است. در واقع صدای جیر جیر به علت ساییده شدن تسمه بر روی پولی ایجاد شده است. به منظور رفع این صدا تنها باید اتومبیل خود را به یک تعمیرگاه ببرید تا اتومبیل شما توسط شخص مکانیک مورد بررسی و عیب‌یابی قرار بگیرد و در صورت لزوم، تسمه دینام تعویض شود.
-
عدم کار کردن هیدرولیک فرمان و کولر اتومبیل
به دلیل آنکه تسمه دینام وظیفه دارد نیروی مورد نیاز کمپرسور کولر و پمپ هیدرولیک فرمان را فراهم نماید، در صورت پاره شدن تسمه دینام، تمامی این سیستم‌ها کارایی خود را از دست می‌دهند. سفت شدن فرمان وعدم فعالیت کولر از مهمترین نشانه‌های پاره شدن تسمه دینام است. حتما توجه کنید که اگر سیستم هیدرولیک فرمان از کار افتاد، فرمان اتومبیل خیلی محکم و سفت شده و در نتیجه کنترل کردن اتومبیل بسیار سخت است و این مسئله از جهت ایمنی بسیار خطرناک است. در نتیجه در سرویس و تعویض تسمه دینام به هیچ عنوان کوتاهی نکنید.
-
زیاد شدن دمای موتور
در صورتی که در یک اتومبیل، واتر پمپ به کمک تسمه دینام بچرخد، با پاره شدن تسمه دینام، واتر پمپ کارایی خود را از دست می‌دهد. از این رو این مسئله سبب افزایش دمای موتور خواهد شد. در صورتی که راننده زیاد شدن غیر طبیعی دمای موتور را ببیند، می‌بایست سریع نسبت به چک کردن تسمه دینام اقدام نماید و پس از آن به نزدیک‌ترین مکانیکی مراجعه نماید. ادامه حرکت با خودرویی که موتور آن بیش از اندازه داغ شده باشد، ممکن است صدمات جدی را به همراه داشته باشد که در نتیجه تعمیر آن نیازمند پرداخت هزینه‌های سنگین خواهد بود.
-
روشن شدن چراغ اخطار باتری
در صورتی که در زمان رانندگی به صورت اتفاقی و بدون هیچ دلیلی، چراغ هشدار باتری ناگهان روشن شد، ممکن است به معنای آسیب دیدن تسمه دینام باشد؛ زیرا همانطور که از نام تسمه دینام مشخص است، وظیفه چرخش دینام را بر عهده دارد و باتری خودرو را شارژ می‌کند. در نهایت خرابی و پاره شدن تسمه دینام باعث شده تا باتری شارژ نشود و در این هنگام چراغ هشدار باتری روشن شود.
-
وجود ترک و پارگی بر روی تسمه دینام
بهترین و مناسب‌ترین روش جهت چک کردن تسمه دینام، مشاهده و بررسی سطح آن است. در واقع تسمه دینام می‌بایست از جهت وجود هر گونه ترک، ریش ریش شدن یا پارگی با چشم مورد بررسی قرار بگیرد. در صورتی که موارد غیرطبیعی را بر روی سطح تسمه دینام دیدید، حتما در اسرع وقت نسبت به تعویض تسمه اقدام نمایید. همچنین می‌توانید در صورت مشاهده یکی از نشانه‌های ذکر شده به منظور جلوگیری از ایجاد مشکلات بیشتر، بهتر است که به یک مکانیکی مراجعه کنید.
علت‌های پاره شدن تسمه دینام چیست؟
به صورت کلی می‌توان گفت که عوامل بسیاری سبب خرابی و پاره شدن تسمه دینام خودرو در مدت زمان کوتاه، می‌شوند که از اصلی‌ترین آن می‌توان رانندگی غیر استاندارد و بد را نام برد. البته دلایل دیگری دارد که در ادامه ذکر خواهیم کرد.
استفاده نکردن از دنده درست و مناسب در جاده‌های سربالایی و در هنگام تردد از موانع از دیگر علت‌های پاره شدن تسمه دینام محسوب می‌شود؛ زیرا فشار بسیار زیادی به اتومبیل وارد شده و این فشار به مرور زمان سبب پاره شدن تسمه دینام خواهد شد.
همچنین رانندگانی که بیشتر در ترافیک‌های زیاد رانندگی می‌کنند، بیشتر با این مشکل روبرو می‌شوند و سعی دارند با این مسئله کنار بیایند؛ زیرا این رانندگان از دور بالای کولر استفاده کرده و به همراه آن گرم بودن هوا و ترافیک سنگین نیز سبب می‌شود تا نیرو و توان دینام کم شود و در نهایت مقدار برق کمتری تولید نماید. این موارد ذکر شده به دینام فشار زیادی وارد کرده و به با گذشت زمان پاره شدن تسمه دینام را سریع‌تر می‌کند.
طول عمر مفید تسمه دینام چقدر است؟
لازم به ذکر است که بدانید کیفیت، اصل و کارایی تسمه دینام و متناسب بودن آن با اتومبیل تاثیر بسیاری در طول عمر آن دارد؛ از این رو در زمان خرید تسمه دینام به برند، کیفیت و قیمت آن بسیار توجه کنید. تسمه دینام اتومبیل‌های قدیمی به صورت تقریبی ۸۰ هزار کیلومتر عمر مفید دارند. اما تسمه‌های جدید از مواد مخصوصی به نام EPDM تولید شده که طول عمر مفید آن‌ها تقریبا ۱۵۰ هزار کیلومتر است.